Ze Śląska o Śląsku, Polsce i Europie

Problemy sztabów na ostatniej prostej. Temat nielegalnych reklam i mieszkania
ŚWIAT: Senator USA Marco Rubio oświadczył w Antalyi, że przełom w rozmowach pokojowych Rosji i Ukrainy może nastąpić dopiero po bezpośrednim spotkaniu Donalda Trumpa z Władimirem Putinem. Skrytykował poziom rosyjskiej delegacji, na czele z doradcą Putina Władimirem Miedinskim. Rubio zaznaczył, że USA nie będą już uczestniczyć w nieproduktywnych spotkaniach i nie spodziewa się zgody Rosji na zawieszenie broni. Zapowiedział dalsze rozmowy z tureckimi i ukraińskimi przedstawicielami, ale bez większych nadziei na przełom.
ŚWIAT: Kanclerz Niemiec Friedrich Merz zapowiedział zmiany w polityce migracyjnej, deklarując wsparcie dla Polski w ochronie granic przed presją migracyjną z Białorusi i Rosji. Zaznaczył, że nie chodzi o deportację długoletnich migrantów, lecz o egzekwowanie zasad azylowych w UE. Podkreślił potrzebę wspólnych działań przeciwko nielegalnej migracji. W kontekście wojny Rosji z Ukrainą Merz zapowiedział też możliwe nowe sankcje wobec Rosji oraz analizę ewentualnego uruchomienia zamrożonych aktywów rosyjskich, przy zachowaniu ostrożności wobec skutków dla rynków finansowych.
ŚWIAT: André Ventura, lider skrajnie prawicowej partii Chega, trafił do szpitala po drugim omdleniu w ciągu 48 godzin, na trzy dni przed wyborami parlamentarnymi w Portugalii. Podczas czwartkowego wiecu w Odemirze złapał się za klatkę piersiową i osunął w ramiona współpracowników. Wcześniejsze badania wskazywały na skurcz przełyku spowodowany refluksem i nadciśnieniem. Ventura zapewnił z łóżka szpitalnego, że nie rezygnuje z walki. Chega, mimo afer z udziałem swoich członków, utrzymuje trzecie miejsce w sondażach, za centroprawicą (AD) i socjalistami (PS).
ŚWIAT: Zjednoczone Emiraty Arabskie wydały zgodę na ekstradycję Sebastiana Majtczaka do Polski – poinformował minister sprawiedliwości Adam Bodnar. Mężczyzna jest podejrzany o spowodowanie wypadku na A1 we wrześniu 2023 r., w którym zginęła trzyosobowa rodzina, w tym 5-letnie dziecko. Po tragedii Majtczak uciekł do Dubaju. Polska policja wraz ze służbami ZEA przygotowuje jego sprowadzenie. „Do rychłego zobaczenia w Ojczyźnie” – skomentował minister Radosław Sikorski. Procedura ekstradycyjna została formalnie zakończona.
ŚWIAT: Komisja Europejska zaprezentowała pakiet uproszczeń dla rolnictwa, który ma ograniczyć biurokrację, zwłaszcza dla mniejszych gospodarstw. Eksperci oceniają propozycję jako pomocną, ale ostrzegają przed ryzykiem osłabienia standardów środowiskowych. Najwięcej obaw budzi większa elastyczność w „warunkowości” płatności rolnych (GAEC). Zdaniem prof. Zbigniewa Karaczuna i dr Pauliny Sobiesiak-Penszko uproszczenia muszą być odpowiedzialne, precyzyjne i nie mogą zagrażać celom klimatycznym UE. Brakuje jednak oceny skutków planu, co rodzi pytania o jego zgodność z zasadami dobrego prawa.
POLSKA: Prokuratura zaplanowała na piątek przesłuchanie 24-latka z Żor, u którego w mieszkaniu odnaleziono zaginioną 11-letnią Patrycję. Mężczyzna poznał dziewczynkę przez internet. Analizowane są jego komputer i telefon, śledczy ustalają charakter relacji. Rozważany jest zarzut uprowadzenia dziecka (art. 211 kk). Patrycja zaginęła 13 maja po wizycie u dziadków. Została odnaleziona dzień później po zatrzymaniu mężczyzny. W działaniach brały udział służby z trzech województw i Czech. Przesłuchanie dziewczynki odbędzie się przed sądem z udziałem psychologa.
POLSKA: Wirtualna Polska ujawniła, że za anonimowymi profilami „Wiesz Jak Nie Jest” i „Stół Dorosłych”, które od 10 kwietnia publikowały polityczne spoty na Facebooku, mogą stać osoby związane z fundacją Akcja Demokracja. Choć organizacja zaprzecza formalnym powiązaniom, przyznała, że przekazała prośbę o udział w kampanii swoim wolontariuszom. W kampanię miała być zaangażowana austriacka firma Estratos Digital, kierowana przez byłych węgierskich polityków. Sprawą zainteresowała się ABW. NASK potwierdził, że konta reklamowe emitujące spoty były bardziej aktywne niż oficjalne komitety.
POLSKA: Kandydat PiS Karol Nawrocki przyznał, że udzielił pożyczki Jerzemu Ż. z 20-procentowym oprocentowaniem, ale zaznaczył, że nie oczekiwał jej zwrotu. Twierdzi, że pomoc miała charakter opiekuńczy, a warunki były formalnością. Umowa została sporządzona, gdy Jerzy Ż. przebywał w więzieniu. Nawrocki podkreśla, że sprawa jest rozdmuchana i drugorzędna wobec ważniejszych problemów państwa. Zapewnił, że nie ma sobie nic do zarzucenia, a z Jerzym Ż. skontaktuje się po zakończeniu kampanii prezydenckiej.
ŚLĄSKIE: Katowickie TBS zakończyło nabór na 41 mieszkań przy ul. Mariackiej. Złożono aż 136 wniosków, z czego 81 dotyczyło lokali senioralnych. Największym zainteresowaniem cieszyły się mieszkania dwupokojowe. Trwa formalna weryfikacja wniosków, które będą oceniane punktowo. Inwestycja obejmuje gruntownie wyremontowane kamienice z przestrzenią integracyjną i udogodnieniami dla seniorów. KTBS zapowiada kolejne inwestycje, m.in. przy ul. Kosmicznej, gdzie powstaje jedno z „najbardziej ekologicznych osiedli w Polsce”.
ŚLĄSKIE: W Gliwicach rozpoczęto prace nad miejskim Programem Zdrowia Psychicznego na lata 2025–2032. Powołany przez prezydent Katarzynę Kuczyńską-Budkę 17-osobowy zespół zadaniowy spotkał się 15 maja w Centrum 3.0. Eksperci, działający społecznie, opracują działania dla dzieci, dorosłych i seniorów, skupiając się na profilaktyce, edukacji i wsparciu. Program będzie spójny ze Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych. W pracach zespołu biorą udział także trzy grupy doradcze, wyłonione w miejskim naborze, który cieszył się dużym zainteresowaniem.
ŚLĄSKIE: W Szpitalu Pediatrycznym w Bielsku-Białej powstaje nowoczesna pracownia rezonansu magnetycznego. Na inwestycję, wartej 6,1 mln zł, 13 samorządów przekazało łącznie 290 tys. zł w odpowiedzi na apel starosty Andrzeja Płonki. Główne środki – 4,8 mln zł – pochodzą z Programu Inwestycji Strategicznych. Pracownia powstaje przy modernizowanej izbie przyjęć i będzie gotowa w drugiej połowie roku. Szpital jest jedyną placówką pediatryczną na południu woj. śląskiego. Kluczowe będzie teraz uzyskanie kontraktu z NFZ.