Katowickie podsumowanie 2023 roku i zapowiedź 2024

Koniec roku to czas podsumowań i zarazem okazja do nakreślenia celów na rok kolejny. Rok 2023 to dalsze zmiany w systemie finansowania samorządów oraz powszechny wzrost cen, z którym radzić sobie musiały również miasta. Pomimo takich okoliczności Katowice realizowały zamierzone cele. Oto wybrane wydarzenia i inwestycje, które zostały zrealizowane w 2023 roku oraz działania planowane na rok 2024.

– Wspólnym mianownikiem wszystkich działań podejmowanych w stolicy dwumilionowej metropolii jest budowanie miasta przyjaznego mieszkańcom. Dziś w Katowicach żyje się lepiej niż 20, 10 czy nawet 5 lat temu. Z jednej strony mówią o tym sami mieszkańcy, a z drugiej widać to po czołowych miejscach Katowic zajmowanych w rozmaitych ogólnopolskich rankingach jakości życia. I jestem przekonany, że za 5 czy 10 lat usłyszymy, że żyje się u nas jeszcze lepiej niż w 2023 roku. By tak się jednak stało, musimy w sposób ciągły odpowiadać na potrzeby mieszkańców – podkreśla Marcin Krupa, prezydent Katowic. – Podsumowując mijający rok, życzę wszystkim, by nadchodzący 2024 był czasem spełnienia marzeń zarówno tych prywatnych, jak i zawodowych, a nasze działania determinowane były chęcią rozwoju – dodaje prezydent.

Zielona Warszawska

Przebudowa fragmentu ul. Warszawskiej od ul. Dyrekcyjnej do ul. Francuskiej to kolejny etap, po nasadzeniach na al. Korfantego i przebudowie ul. Dworcowej wprowadzania dodatkowej zieleni do centrum Katowic. W wyniku tej modernizacji wyłączono z ruchu kołowego ul. Warszawską na odcinku od ul. Dyrekcyjnej do ul. Szkolnej oraz znacznie uspokojono go od ul. Szkolnej do ul. Francuskiej – to za sprawą wprowadzenia strefy Tempo 30 oraz zmian w organizacji ruchu na tym fragmencie ul. Warszawskiej. Zyskane w ten sposób miejsce zostało zagospodarowane przez liczne rośliny – 70 drzew oraz kilka tysięcy sztuk krzewów i bylin oraz elementy małej architektury. Kosztem nieco ponad 17 mln zł ten odcinek ul. Warszawskiej zyskał bardziej reprezentacyjny charakter, a piesi mogą czuć się tu bardziej komfortowo i bezpiecznie.

Zmiany zasad parkowania

Wprowadzone od 1 grudnia 2023 r. zmiany zasad parkowania w centrum Katowic obejmują rozszerzenie strefy płatnego parkowania, utworzenie Śródmiejskiej Strefy Płatnego Parkowania oraz podniesienie opłat za parkowanie w Strefach przy jednoczesnym wprowadzeniu preferencyjnych rozwiązań dla mieszkańców, takich jak abonamenty czy Parkingowa Karta Mieszkańca. Już pierwsze tygodnie funkcjonowania zmian pokazały, że łatwiej jest znaleźć miejsce do parkowania w Strefie w godzinach jej funkcjonowania, a centra przesiadkowe są coraz częściej wykorzystywane przez osoby dojeżdżające do Katowic. Wcześniejsza zapowiedź zmian oraz konieczność posiadania meldunku do skorzystania z preferencyjnych wysokości opłat spowodowała, że w listopadzie tego roku liczba osób meldujących się w Katowicach w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku wzrosła o ponad 100%. W listopadzie 2022 roku na pobyt stały zameldowały się 593 osoby, a na pobyt czasowy – 573. Natomiast w listopadzie 2023 roku na pobyt stały zameldowało się 1 138 osób, z kolei na pobyt czasowy 1 273 osoby. Wzrosty zaobserwowano także w październiku i wrześniu, czyli w miesiącach bezpośrednio poprzedzających wejście w życie nowych zasad parkowania. 

Starganiec zmienił swoje oblicze

Oczywiście najważniejszym punktem zmodernizowanego Stargańca, który latem br. został ponownie udostępniony mieszkańcom, jest znajdująca się tu plaża. Po rewitalizacji uzupełnia ją pomost – częściowo stały, a częściowo pływający (równoległy do ścieżki pieszej). Wytyczone zostały ścieżki dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Mieszkańcy mogą wypoczywać na leżakach czy ławkach, są także altany piknikowe. Na miejscu powstały również dwa boiska do siatkówki plażowej. Teren stawu oświetlony jest lampami solarnymi. Zamontowano również monitoring. Wyznaczone zostały: miejsca dla foodtracków, strefa toalet przenośnych, a także wymieniono nawierzchnię pobliskiego parkingu. Koszt tej inwestycji to nieco ponad 7 mln zł.

Starania o tytuł ESK 2029

Katowice ubiegają się o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2029 jako reprezentant całej Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Program, jaki znalazł się więc we wniosku, został przygotowany w porozumieniu z twórcami i ludźmi kultury z 41 miast i gmin GZM i skonstruowany tak, aby mógł trafić do jak najszerszej grupy mieszkańców. Motywem przewodnim jest hasło Play!, które otwiera kulturę na zjawiska do tej pory w niej marginalizowane, choćby kulturę gier wideo czy sporty miejskie. Zaprezentowany program wykorzystuje wszystkie atuty Katowic i Metropolii, w tym intensywne życie muzyczne, tradycje amatorskich ruchów artystycznych (m.in. malarstwa naiwnego) czy inwestycji takich jak Hub gamingowo-technologiczny tworzony na Nikiszowcu. Decyzją międzynarodowego jury miasto trafiło na tzw. krótką listę konkursu, wraz z Bielskiem, Lublinem oraz Kołobrzegiem.

To nas czeka w 2024

Pomimo trudnej sytuacji finansowej, z którą borykają się wszystkie miasta w Polsce, w 2024 roku Katowice będą kontynuowały realizację dużych inwestycji przyczyniających się nie tylko do podniesienia jakości życia w mieście, ale też sprzyjających powstawaniu nowych miejsc pracy i napędzania gospodarki. W budżecie miasta na wydatki majątkowe zaplanowano łącznie 644 mln zł, co stanowić będzie 19% ogółu wydatków miasta.

– Dla nas jako miasta, priorytetem jest zapewnienie poczucia bezpieczeństwa oraz wysokiej jakości życia katowiczanom. Budżet miasta na rok 2024 można nazwać budżetem kontynuacji, gdyż finansowane z niego będą zadania rozpoczęte w latach poprzednich, jak np.: budowa stadionu miejskiego i hali widowiskowo-sportowej, czy powstanie Centrum Edukacji Muzycznej – Dom Kilara. Myśląc o rozwoju miasta, musimy patrzeć w perspektywie kolejnych lat. Dlatego intensyfikujemy działania w obszarze rewitalizacji terenów po kopalni „Wieczorek”, gdzie tworzymy Hub gamingowo-technologiczny, który w 2024 r. zacznie nabierać realnych kształtów – mówi Marcin Krupa, prezydent Katowic. – Swoistym łącznikiem pomiędzy 2023 i 2024 rokiem jest tytuł Europejskiego Miasta Nauki. Obchody z nim związane zainaugurowaliśmy jeszcze pod koniec 2023 r. widowiskiem „Katopolis”, a przez prawie cały 2024 będą odbywały się liczne wydarzenia związane z EMN Katowice 2024 – dodaje prezydent.

Hub gamingowo-technologiczny 

Budowa Hub-u gamingowo-technologicznego to inwestycja wyjątkowa z wielu względów. Na miejsce realizacji wybrano unikatowy i zabytkowy zespół obiektów dawnej KWK „Wieczorek”. Część istniejących, poprzemysłowych budynków zostanie zaadaptowana na potrzeby Hub-u, powstaną też nowe budynki. W industrialnej przestrzeni powstaje inwestycja oddająca kierunek rozwoju na przyszłość. Kluczem do sukcesu „Dzielnicy nowych technologii” ma być skumulowanie w jednym miejscu firm z branży gamingowej i e-sportowej, a także pokrewnych im firm technologicznych, których rozwój i współpraca będzie stymulowana przez miasto. 

Obecnie zbliżają się do końca prace polegające na opracowaniu projektu wykonawczego dla adaptacji i rewitalizacji już istniejących budynków w rejonie Szybu Pułaski, w tym budynków zabytkowych o cennych walorach architektonicznych. Projekt przewidywać ma także utworzenie pasażu o charakterze przestrzeni publicznej, dla zapewnienia właściwych powiązań funkcjonalno-przestrzennych. W najbliższym czasie rozpoczną się przygotowania do procedury przetargowej na wyłonienie wykonawcy robót budowlanych I etapu inwestycji. Natomiast na początku listopada 2023 r. poznaliśmy wyniki konkursu na koncepcję architektoniczną dla II etapu Hub-u gamingowo-technologicznego. W 2024 r. zostanie podpisania umowa na opracowanie dokumentacji projektowej dla tego etapu inwestycji.

Europejskie Miasto Nauki Katowice 2024

W grudniu 2021 r. ogłoszono przyznanie Katowicom tytułu Europejskiego Miasta Nauki 2024 przez Stowarzyszenie EuroScience. Katowice są pierwszym w historii miastem z Europy Środkowo-Wschodniej uhonorowanym tym tytułem. Miasto w 2024 roku zamieni się w żyjące laboratorium, które przez 50 tygodni będzie inspirowało do działania mieszkańców całego regionu.

Warto pamiętać, że uzyskanie tytułu Europejskiego Miasta Nauki w 2024 roku to efekt wysiłków miasta Katowice oraz siedmiu publicznych uczelni Konsorcjum Akademickiego – Katowice Miasto Nauki. 

Katowice znalazły się w elitarnym gronie europejskich miast, które również posiadają tytuł Europejskich Miast Nauki. Poprzednikami Katowic były takie miasta jak: Sztokholm (2004), Monachium (2006), Barcelona (2008), Turyn (2010), Dublin (2012), Kopenhaga (2014), Manchester (2016), Tuluza (2018), Triest (2020) oraz Lejda (2022). Więcej informacji o wydarzeniach związanych z EMN Katowice 2024 można znaleźć na stronie: http://miastonauki.pl/

Pomniki wybitnych katowiczan

Wojciech Kilar mieszkał i komponował przez kilkadziesiąt lat w katowickim Brynowie, przy ul. Kościuszki 165. To tu tworzył muzykę do ponad 130 filmów, zdobywając światową sławę. Teraz w domu należącym do znanego kompozytora powstaje Katowickie Centrum Edukacji Muzycznej – Dom Kilara. Miejsce będzie nie tylko upamiętniać dorobek artysty, ale także stanie się przestrzenią do realizacji wydarzeń z udziałem kolejnych pokoleń twórców. Przez cały 2024 r. będą realizowane prace budowlane związane z adaptacją i rozbudową miejsca do nowych funkcji. Inwestycja ma zostać zakończona w 2025 r. 

W Bogucicach natomiast powstanie Centrum Himalaizmu im. Jerzego Kukuczki. Powstał już projekt, a w przyszłym roku zostanie wyłoniony wykonawca prac budowlanych. Centrum z jednej strony będzie upamiętniało wybitnego himalaistę Jerzego Kukuczkę, a z drugiej stanie się miejscem spotkań miłośników gór i przestrzenią o charakterze edukacyjnym, która będzie inspirować kolejne pokolenia.

Pierwsza velostrada

Velostrada, czyli swego rodzaju autostrada dla rowerów, to bezkolizyjna droga o szerokości 4 m, która będzie pozwalała na bezpieczne i sprawne poruszanie się pomiędzy Brynowem, Muchowcem i Giszowcem. Z tego ostatniego, istniejącymi połączeniami dojedziemy dalej do Nikiszowca oraz Szopienic. Umowa na budowę odcinka Brynów-Giszowiec o długości blisko 4,4 km długości, zostanie podpisana na początku 2024 r. Velostrada z oświetleniem, punktami odpoczynku dla rowerzystów oraz chodnikiem dla pieszych zostanie oddana do użytku w ciągu roku od momentu podpisania umowy z wykonawcą.  

Miejski kompleks sportowy

Budowa stadionu miejskiego z halą widowiskowo-sportową to największa inwestycja w infrastrukturę sportową realizowana w Katowicach w ostatnich latach. Konstrukcja hali sportowej została już w pełni zamontowana i to właśnie na terenie hali obecnie są prowadzone najbardziej intensywne działania. Wykonawca jest na zaawansowanym etapie robót murowych, czyli wykonywania wewnętrznych ścian działowych. Obecnie powstają one na ostatnim piętrze. Tymczasem na parterze położono już posadzki, a teraz rozpoczynają się prace wykończeniowe związane ze ścianami, m.in. tynkowanie i wykonywanie suchej zabudowy. Cały czas prowadzone są też prace w zakresie instalacji – robotnicy montują trasy kablowe, oświetlenia, kanały wentylacyjne, instalację wodno-kanalizacyjną i centralne ogrzewanie. Z kolei na zewnątrz trwają prace związane z wykonywaniem elewacji, attyki oraz montaż okien.

Pierwszy etap inwestycji obejmujący budowę stadionu, hali sportowej, dwóch boisk treningowych, miejsc parkingowych oraz niezbędnej infrastruktury drogowej zakończy się w II połowie 2024 r. Koszt realizacji tego etapu to 268 mln zł.

UM Katowice