Rocznica pacyfikacji kopalni Wujek. Ludzie wyjdą na ulice, chcą „zatrzymać miasto”

Śląskie Centrum Wolności i Solidarności oraz Teatr Śląski w 42. rocznicę pacyfikacji kopalni Wujek chcą „Zatrzymać miasto” – pod taką nazwą szykują bowiem specjalną akcję, która ma na celu upamiętnienie tych tragicznych wydarzeń z 1981 roku. – Tak, aby wszyscy przystanęli i pomyśleli o tych, dzięki którym mamy wolność – mówią organizatorzy.

16 grudnia 2023 roku przypada 42. rocznica pacyfikacji kopalni Wujek w Katowicach. Tego dnia, podobnie jak w ubiegłym roku, o godzinie 11:00 w tym mieście zawyją syreny. Ale to nie wszystko, bo Śląskie Centrum Wolności i Solidarności oraz Teatr Śląski chcą, by tegoroczne obchody miały głębszy wymiar. Robert Ciupa, szef ŚCWiS, mówi wprost: „Zawsze chciałem, aby obchody 16 grudnia dotyczące pamięci poległych górników z kopalni Wujek w 1981 roku, były obchodami nas wszystkich”. Myślał więc o projekcie, który zatrzymałby na chwilę ludzi. – Tak, aby wszyscy przystanęli i pomyśleli o tych, dzięki którym mamy wolność, 9 górnikach z Wujka – podkreślił, cytowany przez serwis Polskiej Grupy Górniczej. Poprosił o wsparcie Teatr Śląski oraz dyrektora placówki, Roberta Talarczyka. I tę pomoc otrzymał.

Jak podaje PGG, chwila, w której zawyją syreny w Katowicach, jest najbardziej dogodnym momentem na zadumę. „Wzorem podobnej akcji realizowanej w rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego w Warszawie, tak i w rocznicę tragicznych wydarzeń w kopalni Wujek w stanie wojennym, ludzie mieliby na chwilę przystanąć”, czytamy. Organizatorzy proszą, by wszyscy mieszkańcy dołączyli i oddali w ten sposób hołd pomordowanym górnikom.

– Nie tylko będziemy apelować do naszych widzów przed spektaklami o oddanie hołdu poległym na Wujku górnikom, ale również wyjdziemy przed gmach teatru 16 grudnia. O godzinie 11.00 będziemy chcieli zatrzymać ludzi na jarmarku świątecznym przed Teatrem, a nawet zatrzymać koło, które się tam kręci. A wszystko po to żeby, przez chwilę ludzie pomyśleli o tym co się tutaj przed laty wydarzyło – tłumaczy Robert Talaraczyk, dyrektor Teatru Śląskiego, w rozmowie z PGG. W założeniu akcja ma być inicjatywą oddolną: organizatorzy chcieliby, aby ludzie sami chcieli się zatrzymać i oddać w ten sposób hołd ofiarom z Wujka. Przy okazji liczą, że włączą się w to nie tylko mieszkańcy Katowic, lecz także innych polskich miast.

W tym roku organizatorami obchodów rocznicy pacyfikacji kopalni Wujek są: Śląskie Centrum Wolności i Solidarności, Społeczny Komitet Pamięci Górników KWK „Wujek”, Region Śląsko-Dąbrowski Solidarności.Partnerem uroczystości jest z kolei Polska Grupa Górnicza, a patronat objął prezydent Andrzej Duda. Obchody 42. rocznicy rozpocznie symboliczny bieg młodzieży – XI Biegu Dziewięciu Górników. Weźmie w nim udział kilkuset uczniów szkół ze Śląska i Zagłębia. – Jak co roku, dziewięcioosobowe reprezentacje pobiegną w koszulkach z wizerunkami górników, którzy zginęli. Młodzież pokona kilkusetmetrową trasę, by na jej zakończenie pod Pomnikiem-Krzyżem przy kopalni Wujek około 11.00 oddać hołd ofiarom tej zbrodni – podaje PGG.

O godzinie 13:00 w kościele p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego w Katowicach-Brynowie w intencji zamordowanych górników odbędzie się msza święta, następnie uczestnicy uroczystości przemaszerują pod Pomnik Krzyż, gdzie około godziny 14:45 planowany jest apel poległych i przemówienia. Na zakończenie uczestnicy uroczystości złożą wieńce, zapalą znicze.

Przypomnijmy, że 14 grudnia 1981 roku, na wieść o zatrzymaniu szefa zakładowej Solidarności Jana Ludwiczaka, rozpoczął się strajk w kopalni Wujek w Katowicach, okrzyknięty później jedną z największych zbrodni stanu wojennego. Dwa dni po rozpoczęciu protestu ówczesna władza postanowiła siłowo zakończyć strajk. Wkroczyła milicja, wojsko i pluton specjalny Zomo. Padły strzały. Zginęło wówczas dziewięciu górników: Józef Czekalski, Krzysztof Giza, Ryszard Gzik, Bogusław Kopczak, Zenon Zając, Zbigniew Wilk, Andrzej Pełka, Jan Stawisiński i Joachim Gnida. 23 górników zostało poważnie rannych, wielu odniosło lżejsze obrażenia.