Katowice: Jest decyzja Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska umożliwiająca budowę „Tramwaju na południe” 

21 sierpnia Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska wydała długo wyczekiwaną przez władze Katowic i mieszkańców decyzję środowiskową, która  w praktyce oznacza możliwość ukończenia prac projektowych i uzyskanie pozwolenia na budowę, a następnie wyłonienia w przetargu wykonawcy prac budowlanych. 5,2-kilometrowa linia tramwajowa na południe Katowic wraz z centrum przesiadkowym Kostuchna będzie największą inwestycją w obszarze transportu publicznego w najnowszej historii miasta. Jej łączna wartość szacowana jest na ponad 350 mln zł. 

– Budowa nowej, ponad 5-kilometrowej linii tramwajowej to świetna informacja dla tysięcy mieszkańców południa Katowic. Zyskają oni możliwość szybkiego i komfortowego dojazdu do centrum miasta. Przejazd z Kostuchny do centrum zajmie zaledwie 20-24 minuty, a więc o wiele szybciej niż przejazd własnym autem. Nowa linia tramwajowa wpisuje się także w budowę zrównoważonego i ekologicznego miasta. Ograniczenie ruchu samochodowego – a tym samym korków – oznacza zmniejszenie emisji spalin i hałasu, a także oszczędność czasu – mówi prezydent Marcin Krupa.

Oczekiwanie na decyzję środowiskową

Prezydent Marcin Krupa w lutym 2019 roku złożyły wniosek o wydanie decyzji środowiskowej umożliwiającej realizację inwestycji „Tramwaj na południe”. Było to zwieńczenie kilku lat pracy zespołu osób i firm zewnętrznych zaangażowanych w ten projekt. Przebieg liczącej 5,2 km linii tramwajowej został wybrany przez mieszkańców spośród czterech różnych koncepcji podczas konsultacji społecznych. Charakteryzuje go największy poziom bezkolizyjności z istniejącymi zabudowaniami. Jednocześnie linia tramwajowa pobiegnie na obrzeżach obszaru zurbanizowanego, dzięki czemu tramwaje będą się poruszać szybciej, co skróci czas dojazdu do centrum miasta. Poza konsultacjami społecznymi władze miasta spotykały się z właścicielami nieruchomości znajdujących się w sąsiedztwie planowanej inwestycji. Jednocześnie wykonana została szczegółowa inwentaryzacja przyrodnicza.

We wrześniu 2020 roku Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska w Katowicach wydał decyzję środowiskową, ta jednak została zaskarżona przez Górnośląskie Towarzystwo Przyrodnicze im. Andrzeja Czudka oraz Stowarzyszenie „Razem z Naturą”. Sprawa została przekazana do Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, która od tego czasu wniosek rozpatrywała i kilkanaście razy przesuwała termin wydania decyzji w tej sprawie. 

Po wielu interwencjach prezydenta Katowic ostateczna decyzja Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia  21 sierpnia uchyla decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia pod nazwą: „Rozbudowa układu drogowego wraz z budową linii tramwajowej od pętli Brynów do planowanej pętli Kostuchna”, w części i w tym zakresie orzeka co do istoty sprawy lub umarza postępowanie organu pierwszej instancji, a w pozostałej części utrzymuje decyzję w mocy. Decyzja jest ostateczna w administracyjnym toku instancji. – Otrzymanie decyzji oznacza, że możemy ponownie ruszyć z pracami projektowymi. W przyszłym roku rozpoczniemy przetarg na wybór wykonawcy „Tramwaju na południe”. To doskonała wiadomość dla naszych mieszkańców, którzy oczekują tej inwestycji – podsumowuje prezydent Marcin Krupa.

Jakie kolejne kroki?

Zakończenie prac projektowych, zgodnie z umową, nastąpi do 12 miesięcy od uprawomocnienia się decyzji środowiskowej. Kolejnym krokiem będzie uzyskanie pozwolenia na budowę, które z kolei umożliwi ogłoszenie przetargu na wybór wykonawcy robót budowlanych. Przetarg zostanie ogłoszony najpóźniej w II połowie 2024 roku.  

5,2-kilometrowa linia tramwajowa na południe Katowic będzie największą inwestycją w obszarze transportu publicznego w najnowszej historii miasta. Trasa rozpocznie swój bieg od uruchomionego w 2020 roku Centrum Przesiadkowego Park & Ride „Brynów”, a zakończy się kolejnym Centrum Przesiadkowym Park & Ride „Kostuchna”, przy ulicy Bażantów powyżej skrzyżowania z ul. Zabłockiego. W ramach przebiegu nowej linii powstanie sześć przystanków tramwajowych, z których trzy będą także zapewniały możliwość bezpośredniego przesiadania się na autobus w systemie „drzwi – drzwi”. Jedną z największych zalet tramwaju na południe będzie jego szybkość. Średni czas podróży tramwajem z Kostuchny do Rynku wyniesie w godzinach szczytu ok. 20-24 minuty – a więc stanowić będzie atrakcyjną alternatywę dla dojazdu samochodem do Centrum. Wzdłuż linii tramwajowej będzie biegła także droga rowerowa, a na przystankach tramwajowych pojawią się parkingi dla rowerów. – To jedna z priorytetowych inwestycji w Katowicach. Budowa nowej linii tramwajowej wpisuje się w miejską politykę tworzenia zrównoważonego transportu i jest elementem innych naszych działań w tym zakresie, takich jak m.in. budowa centrów przesiadkowych, dróg rowerowych, wprowadzanie stref o ograniczonym i uspokojonym ruchu, zakup autobusów elektrycznych, wdrożenie nowoczesnego systemu zarządzania transportem ITS czy też rozwijanie sieci rowerów miejskich – mówi Bogusław Lowak, naczelnik wydziału transportu Urzędu Miasta Katowice.

Koszty budowy i aplikowanie o środki unijne

Projekt „Tramwaj na Południe” składa się z dwóch części. Aktualnie trwa przygotowanie do procesu aplikowania o  dofinansowanie inwestycji z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027. Realizatorem pierwszego zadania polegającego na budowie nowej linii tramwajowej od pętli „Brynów” do centrum przesiadkowego „Kostuchna” jest spółka Tramwaje Śląskie SA. Zakładany koszt całkowity realizacji tego zadania to prawie 277 mln zł, z czego planowane jest pozyskanie dofinansowania w wysokości ponad 191 mln zł. Drugi projekt będzie realizowało miasto Katowice. Polega on na wybudowaniu centrum przesiadkowego „Kostuchna”. Zakładany koszt całkowity to prawie 74 mln zł, z czego dofinansowanie może wynieść 51,5 mln zł.

– Obydwa przedsięwzięcia znajdują się na liście projektów mogących ubiegać się o dofinansowanie w trybie niekonkurencyjnym w ramach Działania 3.1 Transport Miejski. W lipcu otrzymaliśmy informację o pozytywnej opinii dla tego dokumentu wydanej przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Ministerstwo przekazało również, że w ciągu 3 miesięcy przedsięwzięcia te zostaną umieszczone w wykazie projektów zidentyfikowanych. Nabór wniosków o dofinansowanie zostanie ogłoszony w styczniu 2024 i potrwa do 30 czerwca przyszłego roku. W tym okresie zarówno spółka Tramwaje Śląskie S.A. jak i Miasto Katowice złożą wnioski o dofinansowanie dla swoich przedsięwzięć – podkreśla Małgorzata Mondraszek, naczelnik wydziału funduszy europejskich Urzędu Miasta Katowice.

UM Katowice