Miedzianka Po Drodze – przystanek Ruda Śląska

W ostatni poniedziałek miesiąca, 28 sierpnia br., odbędzie się rudzka odsłona Festiwalu Miedzianka Po Drodze. W programie wydarzenia zaplanowano m.in. spotkania autorskie, lekcje poezji, kino letnie oraz festiwalową telewizję śniadaniową on-line. – Wydarzenie będzie przede wszystkim okazją do poznania Rudy Śląskiej – zapowiada prezydent Michał Pierończyk. – Po drodze przez nasze miasto będzie można odwiedzić wiele urokliwych zakątków, które często są nieznane nawet rudzianom, więc tym bardziej wszystkich zapraszam – podkreśla. Imprezy towarzyszące odbędą się również 26 i 27 sierpnia. Wszystkie wydarzenia są bezpłatne.

Spacery po mieście

Festiwal Miedzianka Po Drodze w Rudzie Śląskiej rozpocznie się już o godz. 7.00 rano, kiedy to po najbardziej dziewiczych terenach północnej części miasta oprowadzi Stanisław Łubieński. Spacer odbędzie się na styku Rudy Śląskiej, Zabrza i Bytomia, gdzie ślady osadnictwa sięgają 10 tysięcy lat, a przyroda świetnie sobie radzi, pomimo kilku wieków intensywnego przemysłu wydobywczego. Start przy świetlicy przy ul. Jana III Sobieskiego 47 w Rudzkiej Kuźnicy (dzielnica Ruda).

O godz. 11:00 Andrzej Godoj z Muzeum Miejskiego im. M. Chroboka poprowadzi spacer po Rudzie, najstarszej, przemysłowej dzielnicy miasta. Zwiedzający przejdą śladami początków górnictwa na Górnym Śląsku, pomiędzy ruinami domu Karola Goduli – „króla cynku” a przepięknymi koloniami robotniczymi. Swoje kroki skierują także do Muzeum Miejskiego, gdzie znajduje się m.in. ekspozycja „Czas to pieniądz. Historia cywilizacji i ekonomii na przykładzie Rudy Śląskiej”. Start przy parkingu przy ul. Kościelnej 12 (vis a vis kościoła).

Z kolei na godz. 14:00 zaplanowano spacer po Trakcie Rudzkim, który poprowadzi  Michał Adamczyk z Wydziału Rozwoju Miasta rudzkiego magistratu. Trakt Rudzki to modelowy przykład kompleksowej rewitalizacji i rekultywacji zdegradowanych terenów miasta w kierunku środowiskowym, a także zwiększenia udziału mikromobilności w przemieszczaniu się pomiędzy dzielnicami. Zwałowiskom cynku, hałdom powęglowym czy terenom po koksowni nadano drugie życie poprzez utworzenie nowych, bezpiecznych i atrakcyjnych przestrzeni publicznych. Rudzka hałda jest największym do tej pory tego typu obiektem, który ze zdegradowanego został przeobrażony w użytkową, zieloną przestrzeń. Start przy parkingu przy ul. Czarnoleśnej 12 (teren stadionu lekkoatletycznego).

Telewizja śniadaniowa on-line

Zarówno o spacerach po drogach Rudy Śląskiej, jak i innych wydarzeniach festiwalu będzie można posłuchać w telewizji śniadaniowej on-line, która będzie nadawana w godz. 10.00 – 10.30. Spotkają się w niej: Sylwia Chutnik, Weronika, Wawrzkowicz, Mariusz Szczygieł i Filip Springer.

Wydarzenia w ogrodzie Śląskiego Teatru Impresaryjnego

Festiwal Miedzianka Po Drodze to również cykl spotkań autorskich, które odbędą się w ogrodzie Śląskiego Teatru Impresaryjnego przy ul. P. Niedurnego 69. O godz. 16.00 Mateusz Łysiak będzie rozmawiał z Sylwią Chutnik, pisarką, kulturoznawczynią i działaczką społeczną. Autorka jest laureatką Paszportu Polityki w kategorii Literatura za rok 2008, była też trzykrotnie nominowana do Nagrody Literackiej Nike. Z kolei na godz. 17.00 zaplanowano spotkanie z Anną Goc, dziennikarką, laureatką m.in. Grand Prix Nagrody Dziennikarzy Małopolski (2018). O godz.18.00 Filip Springer poprowadzi rozmowę ze Stanisławem Łubieńskim, pisarzem, publicystą i kulturoznawcą.

W międzyczasie, w godz. 16.00-17.30, również w ogrodzie ŚTI, odbędzie się lekcja poezji z Julią Fiedorczuk. Natomiast na godz. 19.00 w ramach kina letniego fundacji Deloitte przewidziano projekcję „Art Thinking”, a po niej dyskusję o filmie. O godz. 20.00 odbędzie się spektakl Teatru Improwizowanego Klancyk! Miedziankę Po Drodze zakończy ok. 21.15 wydarzenie plenerowe Latarnicy i Latarniczki, podczas którego autorki i autorzy festiwalu będą czytać swoje ulubione teksty.

Preludium – 26 sierpnia

„Miedzianka po Drodze” w Rudzie Śląskiej będzie miała swoje preludium już 26 sierpnia, w sobotę. O godz. 9.00 rozpocznie się Węglowa Atlantyda, czyli wyprawa śladami najstarszej kopalni na Górnym Śląsku – „Brandenburg” w Rudzie. Jej uczestnicy przejdą ulicą Janasa i zobaczą m.in. wzniesioną przez pracowników huty „Berta” grotę Matki Boskiej z Lourdes. Wybiorą się na hałdę pocynkową pamiętającą czasy Karola Goduli i będą mieli okazję przekonać się, jak natura zaadaptowała kamieniołom, który swego czasu dostarczył budulca na postawienie praktycznie całej Rudy. Spacer zakończy się przy pochodzących z drugiej połowy XIX stulecia zabudowaniach szybu „Franciszek”. Przewodnikiem będzie Adam Kowalski – interpretator dziedzictwa przemysłowego, muzealnik, założyciel Stowarzyszenia TuRuda. Start zaplanowano na ul. Joachima Achtelika przy Grocie Matki Boskiej z Lourdes.

Z kolei o godz. 12:00 dr inż. arch. Łukasz Urbańczyk, Miejski Konserwator Zabytków, przedstawi  historię przekształceń terenu  Koksowni „Orzegów” – od zakładu przemysłowego do parku. To przestrzeń, która powstała w ramach rekultywacji i remediacji terenów dawnej koksowni Orzegów. W ramach tego przedsięwzięcia oczyszczono teren stosując technologię bioremediacji (usuwania zanieczyszczeń za pomocą żywych mikroorganizmów) i fitoremediacji (technologii wykorzystującej rośliny w procesie oczyszczania). Dzięki przeprowadzonym działaniom obszar został całkowicie zrewitalizowany – oczyszczono glebę z niebezpiecznych substancji, wykonano zmianę zagospodarowania terenu na park rekreacyjno-edukacyjny oraz zadbano o upamiętnienie pierwotnej funkcji tego miejsca. Start zwiedzania na parkingu przy parku, ul. Augusta Hlonda 52.

Na koniec sobotniej odsłony wydarzenia, o godz. 15.00, będzie okazja do podróży w czasie po Muzeum Historii Polski Ludowej (ul. Zajęcza 42, Ruda Śląska – Bielszowice). Historia Muzeum zaczyna się z końcem XIX wieku, kiedy to rodzina von Ballestrem wybudowała folwark Dwór Nowa Ruda. Po wojnie majątek przeszedł na własność Skarbu Państwa i został zmieniony w PGR, a następnie trafił w ręce prywatne. Obecnie funkcjonuje tam muzeum prowadzone przez Fundację Minionej Epoki, gdzie można zobaczyć, jak wyglądało codzienne życie Polaków w powojennej Polsce. Jest tam m.in. sklepik przyzakładowy z octem na półkach czy kapsuła czasu i mieszkanie z meblościanką na wysoki połysk. W placówce organizowane są również ciekawe, unikatowe wystawy. Jest również ekspozycja zabytkowych samochodów oraz park pomników. 

Preludium – 27 sierpnia

Atrakcje zaplanowano również na niedzielę, 27 sierpnia. O godz. 10.00 zacznie się spacer w Dolinie Kochłówki, a jego hasło to „Kiedy niemożliwe staje się rzeczywistością”. Zainteresowani dowiedzą się o pierwszym użytku ekologicznym w mieście i unikalnym charakterze tego miejsca. Znajdują się tam m.in. obszary podmokłe z zachowanymi fragmentami łęgów, dzięki którym istnieją tam dogodne warunki do rozwoju wielu gatunków flory i fauny. Zbiórkę zaplanowano przy parkingu vis a vis kościoła p.w. św. Barbary przy ul. Górnośląskiej 31.

Warto przypomnieć, że w tym dniu, czyli 27 sierpnia, w Rudzie Śląskiej odbędzie się również Festiwal Orkiestr Dętych. Będzie on okazją nie tylko do posłuchania muzyki, ale również poznania historii najstarszych orkiestr górniczych, które grają właśnie w Rudzie Śląskiej. – To bezcenne dziedzictwo niematerialne, o które musimy dbać na równi z tym, czego możemy dotknąć – podkreśla prezydent Pierończyk.

O festiwalu

Tegoroczna edycja Festiwalu Miedzianka Po Drodze odbędzie się w sumie w ośmiu miastach, a  tematem przewodnim festiwalowej podróży jest oikos. Organizatorzy piszą: „Ostatnie lata zmuszały nas do ciągłego namysłu nad domem. I to zarówno tym rozumianym jako najbliższa i osobista przestrzeń, jak i tym, który ma wymiar planetarny.(…) Oikos znaczy dom – to w tym greckim słowie tkwi swoimi korzeniami przedrostek “eko”. To dom właśnie łączy ekonomię – sztukę zarządzania nim z ekologią – wiedzą o nim. W czasie tegorocznej edycji festiwalu Miedzianka Po Drodze spróbujemy się dowiedzieć, co też się z nami stało, że zapomnieliśmy o tak bliskim pokrewieństwie tych dwóch słów”.

Miedzianka to wieś położona na Dolnym Śląsku, dawny ośrodek górnictwa, o której w swojej książce pisał Filip Springer. W kilka lat po premierze „Miedzianka. Historia Znikania”, wieś stała się miejscem organizowania festiwalu reportażu Miedzianka Fest. Po trzech edycjach tego wydarzenia zdecydowano o jego przekształceniu w Festiwal Miedzianka Po Drodze, którego głównym organizatorem jest Fundacja Instytut Reportażu.

UM Ruda Śląska