Wyjątkowy koncert z okazji Roku Jerzego Nowosielskiego w niezwykłym miejscu w Tychach, czyli AUKSO

Koncert z okazji Roku Jerzego Nowosielskiego już wkrótce.

Patronem 2023 roku jest jeden z najwybitniejszych malarzy polskich XX wieku, autor polichromii do wnętrza kościoła pw. Ducha Świętego w Tychach. Połączenie sił jednej z najlepszych orkiestr kameralnych w Europie i 9-osobowego chóru czerpiącego z najstarszych tradycji śpiewu cerkiewnego. W repertuarze inspirowanym postacią Jerzego Nowosielskiego i nawiązującym do malarstwa bizantyńskiego wnętrzem tyskiej świątyni: wybór utworów prawosławnej tradycji Rzeczypospolitej (monodie z irmologionów, wielogłosy barokowe, lokalne pieśni paraliturgiczne, kompozytorska muzyka cerkiewna XIX i XX wieku) oraz utwory Mieczysława Karłowicza i Edvarda Griega.

Po koncercie będzie można kupić książkę Krystyny Czerni „Nowosielski na Śląsku. Sztuka sakralna“, wydaną przez Muzeum Miejskie w Tychach i Szpalanka Lab (płatność tylko gotówką).

AUKSO – Orkiestra Kameralna Miasta Tychy to jedna z najlepszych orkiestr kameralnych w Europie i niekwestionowany lider zespołów tego rodzaju w Polsce – wizytówka Polski w świecie. W 2023 roku świętuje 25-lecie działalności. Została powołana przez grupę absolwentów Akademii Muzycznej w Katowicach wspólnie z Markiem Mosiem, wybitnym skrzypkiem, dyrygentem i kameralistą. Od początku miała być obszarem dla artystycznych poszukiwań i twórczego rozwoju, wspólnego kreowania sztuki najwyższej jakości.

Nazwa AUKSO (gr. wzrastanie) – stała się dewizą zespołu. Odnosi się do aspiracji tworzących go muzyków, wyznacza jednocześnie kierunek ich zawodowej drogi. Mówi o potrzebie doskonalenia i konsekwencji, o podejmowaniu wyzwań i otwarciu. W tę ideę wpisują się projekty podejmowane przez AUKSO. Repertuar zespołu rozpięty jest od klasyki po muzykę współczesną, ze szczególnym uwzględnieniem muzyki polskiej. Prawykonania swoich utworów powierzali zespołowi m.in.: Wojciech Kilar, Zbigniew Bujarski, Aleksander Lasoń, Grażyna Pstrokońska-Nawratil, Piotr Moss, czy Cezary Duchnowski. AUKSO jest cenionym interpretatorem twórczości polskich kompozytorów – ma na koncie liczne albumy z repertuarem m.in. Grażyny Bacewicz, Henryka Mikołaja Góreckiego, Witolda Lutosławskiego, Wojciecha Kilara i Zbigniewa Preisnera. Nagrywa też z powodzeniem muzykę filmową kompozytorów o światowej sławie takich jak m.in. Elliot Goldenthal, czy ścieżki dźwiękowe do gier komputerowych.

Szczególnie interesująca dla AUKSO jest strefa pogranicza – łączenie klasyki z jazzem, muzyką alternatywną, rockiem i poszukiwanie dla tych gatunków wspólnego mianownika – lub odwrotnie: zabawa przeciwieństwami i zderzanie odrębnych języków muzycznych. W tym obszarze AUKSO współpracowało z takimi osobowościami świata muzyki jak: Leszek Możdżer, Tomasz Stańko, Urszula Dudziak, Michał Urbaniak, czy Motion Trio.

AUKSO jest laureatem Nagrody Akademii Fonograficznej „Fryderyk 2011” w kategorii „Najwybitniejsze Nagranie Muzyki Polskiej” za zrealizowany wspólnie z Januszem Olejniczakiem album pt. „CHOPIN. Wydanie Narodowe”. W kwietniu 2023 roku orkiestra została uhonorowana nagrodą Prezydenta Miasta Tychy i tytułem Tyskiego Ambasadroa Kultury.

Liczne koncerty AUKSO obejmują całą Europę, Azję, Amerykę Południową, a w historię orkiestry wpisane są liczne znakomite kolaboracje z artystami tej miary co, m.in.: Jerzy Maksymiuk, Marc Minkowski, Rudolf Barshai, Howard Shelley, Jacek Kaspszyk, Władysław Kłosiewicz, Daniele Alberti, Piotr Anderszewski, Andrzej Bauer, Kaja Danczowska, Agata Szymczewska, Janusz Olejniczak, Olga Pasiecznik czy The Hilliard Ensemble. AUKSO gości na najważniejszych festiwalach w Polsce takich jak, m.in. Wielkanocny Ludwiga van Beethovena, Wratislavia Cantans, Warszawska Jesień, Sacrum Profanum, Festiwal Muzyki Filmowej, Festiwal Dialogu Czterech Kultur, Jazz Jamboree, Festiwal Gwiazd w Międzyzdrojach; a także zagranicą, m.in. w Barbican Centre, SESC São Paulo, Auditorio Palacio de Congresos Zaragoza, Teatro Caja Duero, czy na festiwalu Armonie Sotto La Rocca.

Męski Zespół Muzyki Cerkiewnej Katapetasma (gr. zasłona oddzielająca ołtarzową część świątyni od pozostałych części). Liturgiczna rola zasłony polega na udostępnianiu najbardziej tajemniczego i świętego miejsca w centralnych momentach nabożeństw. Zespół Katapetasma analogicznie istnieje po to, aby odkrywać esencję piękna zawartego na przestrzeni całej historii muzyki cerkiewnej.

Szczególnie ważny repertuar w działalności zespołu to utwory, których konstrukcja muzyczna pochodzi z najstarszych tradycji śpiewu cerkiewnego, takich jak bizantyjska, staroruska czy gruzińska. Tradycje te stanowią wyznacznik muzycznego stylu wschodniej liturgii, na przestrzeni wszystkich epok sztuki zaistniałych w prawosławiu, czego dowodem są melodie monasterskie Rusi istniejące zarówno w monodycznych, jak i harmonicznych formach, które to zespół uznaje za bazę wyjściową programów koncertowych i liturgicznych.

Ponadto kluczowym zadaniem zespołu jest poszukiwanie i odtworzenie prawosławnej tradycji nabożeństw w dawnej Rzeczpospolitej. Członkowie chóru, to aktywni uczestnicy liturgii, psalmiści, dyrygenci i teolodzy, traktujący działalność koncertową jako przedłużenie muzycznego doświadczenia liturgii.

Zespół występował wielokrotnie w kraju i za granicą. Posiada w dorobku szereg nagrań telewizyjnych i radiowych, a także wydaną płytę CD o tytule „Tryptyk Jabłeczyński“, będącą miarodajnym przekrojem lokalnych stylów liturgii prawosławnej istniejących przez ponad 500 lat w Monasterze św. Onufrego w Jabłecznej.

Kierownikiem i inicjatorem Katapetasmy jest Łukasz Hajduczenia, absolwent Prawosławnego Seminarium Duchownego w Warszawie, Wydziału Wokalnego Uniwersytetu Muzycznego im F. Chopina w Warszawie, Wydziału Wokalnego Guildall School of Music and Drama w Londynie, doktorant Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej oraz wydziału Artes Liberales UW, badacz dawnej muzyki cerkiewnej, solista Warszawskiej Opery Kameralnej, laureat międzynarodowych konkursów wokalnych w Nowym Sączu, Moskwie, Łodzi, Katowicach i Barcelonie.

data: 11 czerwca 2023 (niedziela), godz. 19.30
miejsce: kościół pw. Ducha Świętego w Tychach, ul. Myśliwska 43
zapisy: 887 450 212 (także SMSem), g.oleksy@muzeum.tychy.pl
wstęp wolny

Muzeum Tychy