Sprzątanie rezerwatu Cisy nad Liswartą

W rezerwacie przyrody Cisy nad Liswartą znajdującym się w gminie Herby, pracownicy Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach znaleźli kozę, węża i „las w szkle”. To nie nowe gatunki chronione ani osobliwości przyrodnicze odkryte na terenie rezerwatu, a niektóre z odpadów porzuconych na tym chronionym obszarze. W ramach akcji sprzątania zorganizowanej 16 marca przyrodnicy uprzątnęli nielegalne usypisko śmieci. Odpady o wadze prawie 100 kg zebrano w sumie do 8 worków o pojemności 120 litrów.

Rezerwat uwolniony od prawie 100 kg śmieci

Podczas jednej z wizji terenowych, przeprowadzanej w ramach realizacji działań ochronnych w rezerwacie Cisy nad Liswartą, pracownicy katowickiej RDOŚ zauważyli porastające roślinnością śmieci.

– Na powierzchni widać było garnki, wiadra, plastikowe worki – niestety po przekopaniu tego terenu okazało się, że ktoś wybrał rezerwat jako miejsce na poremontowe wysypisko śmieci – mówi Adam Jurzykowski, główny specjalista ds. rezerwatów przyrody w Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Katowicach.

– Część odpadów była zakopana pod ziemią, zdążyła już zarosnąć, a w trakcie sprzątania znaleźliśmy elementy wyposażenia kuchennego tj. kozę, cegły i fragmenty dachówek, a także części zniszczonych ubrań – podkreśla.

W sumie przyrodnicy zebrali śmieci o szacowanej wadze 100 kg, czyli 8 dużych worków, piec i wiadra. W usunięciu odpadów pomogło Nadleśnictwo Herby. 

Na terenie rezerwatu obowiązuje szereg zakazów działających z mocy ustawy o ochronie przyrody. Świadome ich łamanie podlega karze grzywny albo aresztu. Jednym z nich jest zakaz zanieczyszczania i dokonywania zmian obiektów przyrodniczych. Śmieci pozostawione na terenie chronionym szkodzą glebie, roślinom i zwierzętom, dla których rezerwat jest domem. Odpady zniekształcają świat przyrody, jego strukturę, powodując trwałe zaburzenie naturalnych procesów przyrodniczych, których to zachowanie w rezerwacie jest najważniejsze. Zaśmiecony rezerwat przyrody traci swe walory, rolę i ideę istnienia.  

– Zaśmiecanie otoczenia zabronione jest wszędzie, jednak szczególnie odczuwalne jest na terenie przeznaczonym dla ochrony przyrody, jakim jest rezerwat. Takie działanie może mieć długofalowe negatywne skutki dla całego ekosystemu – dodaje przyrodnik.

#ChronimyRezerwaty – edukacja kluczem do ochrony dziedzictwa przyrodniczego

– W 2023 roku dzięki pozyskaniu środków z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, będziemy realizować kampanię edukacyjną #ChronimyRezerwaty, w ramach której zaplanowane są spotkania informacyjne w śląskich rezerwatach przyrody. Będziemy informować turystów o zasadach zachowania w rezerwacie – mówi Natalia Zapała, rzeczniczka prasowa RDOŚ w Katowicach.

– Uważamy, że kluczem do ochrony naszego dziedzictwa przyrodniczego jest kształtowanie świadomości ekologicznej i właściwych postaw względem przyrody – dodaje.

Przyrodników będzie można spotkać również w rezerwatach zlokalizowanych na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej tj. rez. Parkowe czy Sokole Góry, gdzie presja turystyczna jest najbardziej widoczna i gdzie odnotowuje się liczne przypadki naruszania obowiązujących zakazów.

Rezerwat Cisy nad Liswartą został utworzony w 1957 r. w celu ochrony naturalnego stanowiska cisa pospolitego (Taxus baccata). Obszar chroniony wynosi 53,98 ha. Należy do jednego z czterech rezerwatów przyrody zlokalizowanych na terenie Parku Krajobrazowego Lasy nad Górną Liswartą.

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Katowicach