Czy zjadamy mniej niż marnujemy?

Czy zjadamy mniej żywności niż jej marnujemy? O konieczności obywatelskiego zabrania głosu w konsultacjach Komisji Europejskiej i problemie, który nie został na kartach reportażu “Na Marne” Marty Sapały, ale jest codziennym cieniem systemu żywności.

9 milionów ton rocznie. To dane Eurostatu, mówiące o tym, ile żywności po prostu marnujemy rocznie w Polsce, kiedy inne, mniej uprzywilejowane części świata głodują, nie mając dostępu do zdrowej, zrównoważonej żywności i będąc zagrożone ubóstwem żywnościowym.

Nie możemy stać bezczynnie, kiedy nasz system żywnościowy bankrutuje!

Kilka dni temu jako Fundacja Green REV Institute i Koalicja Future Food 4 Climate zwróciłyśmy się do Ministerstwa Klimatu i Środowiska z apelem o dokonanie zmian w ustawie o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności. Powinniśmy w końcu odejść od narracji o odpowiedzialności konsumenckiej i zacząć mówić o:

– edukacji żywnościowej – o konsekwencjach działania obecnego, opartego na produkcji zwierzęcej systemu żywności, bezpieczeństwie żywnościowym, oraz o edukacji kulinarnej, czyli o tym, jak jeść zdrowo, ale i w sposób zrównoważony;

– samorządach – jaka jest rola samorządów w kształtowaniu polityk zapobiegających marnowaniu żywności? Dzisiaj, tylko jedno miasto w Polsce, Miasto Stołeczne Warszawa, opracowało projekt polityki żywnościowej, który zawiera w sobie punkty dotyczące przeciwdziałaniu marnotrawienia żywności. Pozostałe wielkie miasta milczą w tym temacie, podczas gdy ich postulaty związane z planami adaptacji do postępujących zmian klimatu wciąż nie obejmują tak kluczowej kwestii, jaką jest kwestia żywności;

– zrównoważonym systemie żywnościowym – dzisiaj Komisji Europejskiej należą się w tym kontekście oby nie przedwczesne brawa; KE chce wprowadzić konkretne przepisy unijne funkcjonujące jako narzędzie do realizacji ambicji “Od Pola do Stołu”, części Zielonego Ładu, który zakłada sprawiedliwą politykę żywnościową

Skala marnowania żywności

Dzisiaj, odpady żywnościowe na każdym etapie łańcucha produkcji i dostaw mają poważny wpływ na lokalne gospodarki i rolnictwo, a także na środowisko i jakość życia. Ograniczenie tych strat miałoby pozytywny wpływ na światowe bezpieczeństwo żywnościowe, a także na poprawę efektywności wykorzystania zasobów, zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych i poprawę rentowności producentów podstawowych produktów rolnych.

Mimo to, wciąż w XXI wieku, marnowanie żywności to palący problem rangi światowej. Finansowane przez UE analizy badawcze przeprowadzone w ramach projektu FUSIONS wykazały, że w krajach Unii Europejskiej marnuje się rocznie ok. 88 mln ton żywności. Innymi słowy, każda i każdy z nas rocznie marnuje blisko 173 kg jedzenia, co jest bardzo kosztowne nie tylko dla portfeli, ale i stanu środowiska i życia zwierząt.

Co możemy zrobić?

Komisja Europejska prowadziła publiczne konsultacje dotyczące kwestii marnowania żywności i strategii walki z tym problemem. Konsultacje rozpoczęły się już 24. maja 2022 roku i trwały tylko do północy czasu brukselskiego 16. sierpnia 2022. 

Do końca 2023 Komisja Europejska będzie opracowywać Sustainable Food System Framework. Ramy zrównoważonego systemu żywnościowego, które mają obejmować także zagadnienia marnowania żywności. Mamy niecałe dwa lata na mocne rzecznictwo dla naprawy systemu żywności. 

Odpowiedzialność systemowa kluczem do rozwiązania problemu? 

Marnowanie żywności to złożony problem, który wymaga skoordynowanych działań. Idąc za przykładem “From Farm to Fork”, w pewnym stopniu wszyscy powinniśmy podjąć działania mające na celu zapobieganie i zmianę kierunku marnowania żywności, jednocześnie stale monitorując działania samorządów, decydentek i polityków na szczeblu lokalnym, krajowym i europejskim. Odpowiedzialność za problem marnowania żywności musi bowiem spoczywać na barkach osób decydujących na co dzień o tym, jak wygląda obecny, nieefektywny i szkodliwy system żywnościowy.

Konsultacje publiczne to realna możliwość wpływu na działania KE!

W ramach wykorzystania okazji do przekazania Komisji Europejskiej swojego zdania, jako Green REV Institute i Koalicja Future Food 4 Climate zachęcamy do udziału w konsultacjach publicznych każdą obywatelkę i każdego obywatela Unii Europejskiej. By wyrazić swoją opnię, wystarczy poświęcić 15 minut na wypełnienie kwestionariusza. 

W razie jakichkolwiek problemów przy uzupełnianiu odpowiedzi, zawsze zapraszamy do kontaktu pod adresem mailowym kontakt@greenrev.org

Green Rev Institute