Badanie: samorządy w UE wciąż mają niewiele do powiedzenia ws. krajowych planów odbudowy

Komitet Regionów i stowarzyszenie CEMR alarmują o niepokojącym – w ich ocenie – braku zaangażowania samorządów w zarządzanie, wdrażanie i monitorowanie krajowych planów naprawy i odporności.

Europejski Komitet Regionów, który jest unijnym organem doradczym oraz będąca stowarzyszeniem Rada Gmin i Regionów Europy (CEMR) zbadali zaangażowanie samorządów lokalnych i regionalnych z 19 krajów UE we wdrażanie unijnego Funduszu Odbudowy (w badaniu nie uwzględniono Polski).

W ocenie reprezentujących samorządy instytucji, rok po poprzednim badaniu wyniki w dużej mierze pozostają zniechęcające  – pomimo pewnych ulepszeń zbyt często krajowe plany odbudowy i odporności były wdrażane jako procesy odgórne, w ramach których gminy i miały pozorny, niewielki wpływ lub nie miały go w ogóle.

„Chociaż respondenci byli zasadniczo pozytywnie nastawieni do zdolności planów odbudowy do wspierania transformacji ekologicznej i cyfrowej, byli bardziej ambiwalentni w odniesieniu do innych celów polityki, takich jak spójność terytorialna” – zaznaczono w konkluzjach badania.

Bardzo niewielka część władz samorządowych zadeklarowała w badaniu, że ​​odgrywa odpowiednią rolę w monitorowaniu realizacji krajowych planów odbudowy. W tym kontekście respondenci wskazali na duże ryzyko nieosiągnięcia celów i kamieni milowych w planach odbudowy.

„Na ryzyko niewłaściwej alokacji środków zwrócił uwagę znaczny odsetek uczestników ankiety, podczas gdy dla wielu z nich współzależność między KPO a innymi funduszami europejskimi jest nadal niejasna” – czytamy w konkluzjach badania.

W ocenie radnego holenderskiej gminy Opsterland i członka Komitetu Regionów Roba Jonkmana, brak zaangażowania miast i regionów w plany jest niepokojący. „Jednak jest jeszcze czas na skorygowanie kursu, poprzez zapewnienie, aby samorządy lokalne i regionalne były uznawane – w praktyce, a nie tylko na papierze – jako pełnoprawni partnerzy” – zaznaczył Jonkman.

Podczas badania KR-CEMR zebrano poglądy i doświadczenia 26 organizacji reprezentujących różne szczeble samorządowe w 19 państwach członkowskich UE: Austrii, Belgii, Bułgarii, Chorwacji, Cypru, Czech, Estonii, Finlandii, Francji, Niemiec, Węgier, Irlandii , Włochy, Łotwy, Litwy, Holandii, Portugalii, Słowacji i Słowenii. Te państwa członkowskie są zróżnicowane pod względem wielkości, dochodów, położenia geograficznego, organizacji konstytucyjnej i kultury administracyjnej.

Źródło informacji: Serwis Samorządowy PAP