Białas: Czas, aby planowanie partycypacyjne stało się standardem

Ostatnia debata o Lex Deweloper na Radzie Miasta Katowice pokazuje jak bardzo potrzebujemy dyskusji i konsultacji dotyczących nowych inwestycji, szczególnie takich w obszarach zabudowanych. Mam takie marzenie, że na Osiedle Tysiąclecia inwestor z projektantem zorganizują wyprzedzający dialog z miastem i mieszkańcami. Odpowiedzą na wszystkie pytania. Przedstawią publicznie projekt z jego założeniami i skutkami.

Odniosłem wrażenie, że w przypadku ustalenia lokalizacji inwestycji mieszkaniowej przy ulicy Gen. Józefa Longina Sowińskiego w Katowicach, inwestor nie rozmawiał z mieszkańcami i radą dzielnicy, a także nie uwzględnił uwarunkowań planistycznych. Propozycja stała w sprzeczności z ustaleniami planu miejscowego. Mam wrażenie, że w tym przypadku Lex Deweloper została potraktowana typowo oportunistycznie, w celu wymuszenia korzystniejszych rozwiązań dla dewelopera. Dopiero na sesji rady miasta – w ostatnim momencie na stawianie pytań – radni miasta dopytywali m.in.: dlaczego nie respektuje się zapisów planu miejscowego, opinię Miejskiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej czy zasadę dobrego sąsiedztwa.

Czas, aby planowanie partycypacyjne stało się standardem w Katowicach. Proces ten składa się z trzech zasadniczych części: analiza środowiskowa, interaktywne projektowanie i wypracowanie ostatecznej koncepcji.

W pierwszym etapie przeprowadza się badania społeczne (analiza danych wtórnych, badania potrzeb i oczekiwań różnych grup, wstępna analiza zasobów miejsca, analiza aktorów procesu i ich interesów) oraz wykonuje się urbanistyczne prace przygotowawcze (wizja lokalna, zebranie dokumentów, itp.).

W drugim etapie projektuje się rozwiązania w ścisłej współpracy z aktorami procesu. Najpierw organizuje się warsztaty dla wszystkich interesariuszy z architektem, podczas których wypracowywane są pierwsze rozwiązania przestrzenne przy wykorzystaniu wiedzy zgromadzonej w pierwszym etapie. Następnie na podstawie tych spotkań architekci wraz z zespołem badawczym przygotowują różne warianty koncepcji. Dopiero one są konsultowane ponownie z interesariuszami.

Ostatni etap polega na dyskusji nad koncepcjami i podjęciu ostatecznej decyzji zatwierdzonej przez wszystkie strony w tym też przez głównego wykonawcę projektu.