Komitet Naukowy Koalicji Klimatycznej wzywa do pilnych działań na rzecz wprowadzenia edukacji klimatycznej

Komitet Naukowy Koalicji Klimatycznej apeluje do szefów resortów edukacji oraz klimatu i środowiska o przyspieszenie działań nad uzupełnieniem podstawy programowej nauczania w szkołach o edukację na temat zmiany i ochrony klimatu, która będzie oparta na danych naukowych i prowadzona w ramach obowiązujących przedmiotów. Naukowcy we wspólnym liście do ministrów Anny Moskwy i Przemysława Czarnka podkreślają znaczenie rzetelnej edukacji klimatycznej w walce z kryzysem klimatycznym.

W swoim apelu naukowcy podkreślają, że z zadowoleniem przyjęli podpisanie w dniu 17 sierpnia 2021 r. przez kierowników obu resortów listu intencyjnego wyrażającego wolę współpracy na rzecz edukacji ekologicznej i klimatycznej. Jednak sam list intencyjny to za mało. Muszą za nim iść konkretne i szybkie działania, które zaowocują przedstawieniem do końca I kwartału 2022 r. propozycji programowych, zgodnych z najnowsza wiedzą naukową, które zostaną przedłożone do konsultacji społecznych. Apelują, by rzetelna edukacja klimatyczna znalazła się w podstawie programowej polskiej szkoły na wszystkich etapach nauczania już od września 2022 roku.

– Naukowcy z całego świata ostrzegają, że nasza planeta stoi w obliczu zagrożenia klimatycznego. Kryzys klimatyczny już nadszedł i przyspiesza. Obowiązuje czerwony alarm dla Ziemi, a polska szkoła tego nie dostrzega. Szkoła musi zacząć uczyć prawdy o świecie, w którym przyszło nam żyć, o skali zagrożenia dot. m.in. zmiany klimatu i o koniecznych działaniach. Tylko potraktowanie przez szkoły edukacji klimatycznej jako najpilniejszego zadania daje szansę, że wychowamy pokolenie młodych ludzi, którzy zatroszczą się we właściwy sposób o miejsce, w którym żyjemy – podkreśla prof. dr hab. Piotr Skubała.

 W swoim apelu Komitet Naukowy Koalicji Klimatycznej podkreśla, że polska młodzież musi mieć zagwarantowaną rzetelną wiedzę na temat kryzysu klimatycznego wywołanego antropogenicznymi emisjami gazów cieplarnianych. Młodzi ludzie muszą być świadomi co jest jego przyczyną i jakie działania muszą zostać podjęte, aby uchronić świat dla przyszłych pokoleń. Powstrzymanie zmiany klimatu oraz adaptowanie się do jej skutków wymaga wiedzy. Tylko dzięki tej wiedzy młodzi ludzie będą świadomymi obywatelami dokonującymi mądrych i odpowiedzialnych wyborów. Na Państwa barkach leży odpowiedzialność, żeby młodzież w tę wiedzę jak najszybciej wyposażyć – czytamy w liście do szefów obu resortów.

– Popieram apel środowisk naukowych dotyczący zdecydowanego wprowadzenia edukacji klimatycznej w Polsce. Krytycznie potrzebujemy w naszym kraju rzetelnej wiedzy na temat problemu uznawanego za „największe zagrożenie, z jakim ma do czynienia człowiek współczesny” (są to słowa Sekretarza Generalnego ONZ, Antonio Guterresa). O taką edukację prosi na całym świecie młodzież, domagają się też jej eksperci. Klimatolodzy niemal jednomyślnie podkreślają, że musimy w trybie pilnym zdekarbonizować gospodarkę. Stawką w grze jest życie, które znamy i stabilna przyszłość ludzkości. By projekt ten miał szansę się powieść, potrzebujemy dobrze wyedukowanych w tym zakresie obywateli – mówi prof. dr hab. Ewa Bińczyk.

Jak zaznacza Komitet Naukowy Koalicji Klimatycznej, w obowiązujących programach nauczania szkoły podstawowej oraz szkół ponadpodstawowych zagadnienie spowodowanej działalnością człowieka zmiany klimatu praktycznie nie istnieje i nie jest omawiane, podobnie jak negatywne skutki jakie ten proces przynosi społeczeństwu, przyrodzie i gospodarce. Brak jest edukacji w zakresie przeciwdziałania zmianie klimatu oraz ochrony przed jej negatywnymi skutkami. Nawet jeśli jakieś pojedyncze tematy są przez niektórych nauczycieli poruszane, to nie jest tworzony całościowy obraz wyzwania, przed którym stoją młodzi ludzie.

– Apel Koalicji Klimatycznej dotyczący rzetelnej i zintegrowanej edukacji jest bardzo cenną inicjatywą. Nabiera szczególnej wagi teraz, kiedy treści dotyczące środowiska przyrodniczego i jego ochrony są rozproszone w podstawie programowej szkół podstawowych w ramach: techniki, geografii, biologii i chemii a w podstawie szkół ponadpodstawowych zawarte są w biologii, geografii, chemii, etyce, języku obcym nowożytnym oraz podstawach przedsiębiorczości – zaznacza dr Małgorzata Falencka-Jabłońska.

Nauczanie oparte na aktualnej i rzetelnej wiedzy naukowej buduje świadome i odpowiedzialne postawy społeczne – niezbędne w obliczu wyzwań, z którymi muszą zmierzyć się obecne i przyszłe pokolenia. A takiej usystematyzowanej i kompleksowej wiedzy brakuje dziś w polskiej szkole – podkreślają naukowcy.

– Istnieją krajowe zobowiązania do podnoszenia świadomości na temat skutków zmiany klimatu, sposobów ich łagodzenia oraz adaptacji do zmieniających się realiów klimatycznych. Wśród nich są m.in. deklaracja o edukacji i zwiększaniu świadomości z Limy (COP20) oraz deklaracja w sprawie dzieci, młodzieży i działań na rzecz klimatu (COP25), zalecająca włączenie tematów związanych ze zmianami klimatycznymi do programów szkolnych. Podnoszenie świadomości związanej z zagrożeniami związanymi ze zmianą klimatu jest także trzynastym celem na liście zrównoważonego rozwoju, która została przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w październiku 2015 roku. Według ONZ edukacja klimatyczna jest jednym z kluczowych elementów globalnej odpowiedzi na zmianę klimatu – dodaje prof. dr hab. inż. Waldemar Wardencki.

Komitet Naukowy Koalicji Klimatycznej: prof. dr hab. Ewa Bińczyk; dr hab. Bogdan Chojnicki, profesor UP; dr Małgorzata Falencka-Jabłońska; dr Maciej H.Grabowski; prof. dr hab. Jerzy Hausner; prof. dr hab. Maria Magdalena Kenig-Witkowska; dr Krzysztof M. Księżopolski; dr hab. Aleksandra Lis, profesor UAM; prof. dr hab. Elżbieta Mączyńska; prof. dr hab. inż. Maciej Nowicki; dr hab. Bożena Ryszawska, profesor UEW; prof. dr hab. Tadeusz Skoczkowski; prof. dr hab. Piotr Skubała; prof. dr hab. inż. Waldemar Wardencki; dr Adrian Wójcik; dr hab. n. med. Tadeusz M Zielonka, profesor WUM.

Koalicja Klimatyczna