Ze Śląska o Śląsku, Polsce i Europie
Prąd i gaz. Drastyczne podwyżki w Częstochowie
2 mln zł więcej zapłaci Częstochowa w 2022 r. za prąd i gaz w stosunku do kosztów tegorocznych. W zamówieniach wspólnych dla jednostek miejskich cena jednostkowa energii elektrycznej wzrośnie w przyszłym roku o 54%, a gazu – o 172%.
Wzrost kosztów energii czy gazu, przy równoczesnym ograniczaniu dochodów z PIT i zwiększających się obciążeniach związanych m.in. z oświatą, stawia samorząd w sytuacji coraz bardziej drastycznych oszczędności budżetowych. To sukcesywne zmniejszanie możliwości miasta w sferze wydatków bieżących, co niestety nie może pozostać bez wpływu na jakość i zakres usług publicznych świadczonych na rzecz mieszkańców i możliwość zaspokajania ich istotnych potrzeb.
Podwyżki cen prądu i gazu – niezależnie od wskazanych niżej szczegółowo kosztów dla jednostek samorządowych – odczują też – choć zapewne nieco mniej drastycznie – mieszkańcy na prywatnych rachunkach za prąd i gaz (rekompensaty za podwyżki energii elektrycznej przewidziano tylko dla gospodarstw domowych o najniższych dochodach).
Poza tym zarówno samorząd, jak i mieszkańcy będą odczuwać skutki podwyżek prądu i gazu w rosnącej wysokości innych, niezależnych od samorządu opłat, a także we wzrostach cen towarów i usług, będących skutkiem podwyżek m.in. cen tych mediów.
Energia elektryczna
W wyniku przetargu – zamówienia wspólnego na dostawę energii elektrycznej w roku 2022 dla 4 wydziałów Urzędu Miasta Częstochowy oraz 136 jednostek organizacyjnych i spółek Miasta Częstochowy, sprzedawcą energii będzie firmą ENEA S.A.
Począwszy od 1.01.2022 r. w rozliczeniach stosowana będzie cena jednostkowa energii elektrycznej z akcyzą netto 0,421 zł/kWh, jednakowa dla wszystkich grup taryfowych i stref czasowych. W obecnym roku sprzedawcą energii jest PGE Obrót S.A. przy cenie jednostkowej 0,273 zł/kWh.
Cena jednostkowa wzrasta więc w 2022 roku o 54% w porównaniu do roku 2021.
Poniższa tabela przedstawia wydatki na energię elektryczną dla wydziałów Urzędu Miasta Częstochowy oraz wszystkich jednostek organizacyjnych i spółek gminnych, objętych wspólnym postępowaniem na dostawę energii elektrycznej, wyliczone według założonej prognozy zużycia energii do postępowań przetargowych i uzyskanych cen jednostkowych energii. W zestawieniu nie uwzględniono kosztów z tytułu dystrybucji energii elektrycznej (stawki regulowane przez Urząd Regulacji Energetyki).
Rok | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 |
Sposób wyliczenia | wg cen i prognozy zużycia z przetargu | wg cen i prognozy zużycia z przetargu | wg cen i prognozy zużycia z przetargu | wg cen i prognozy zużycia z przetargu | wg cen i prognozy zużycia z przetargu |
Wolumen zużycia energii [GWh] | 45 | 44,6 | 44,41 | 42,034 | 44,21 |
Koszt energii ogółem | 11,384 mln zł | 12,286 mln | 17,192 mln | 14,108 mln | 22,873 mln |
Jak widać z powyższego zestawienia koszty energii dla miasta (jednostek miejskich) w 2022 r. wzrosną bardzo znacząco. Biorąc pod uwagę prognozę zużycia nieco większego wolumenu energii w 2022 r., w stosunku do 2021 r., może być to wzrost nawet do blisko 22,9 mln zł w 2022 r. (bez kosztów dystrybucji) wobec 14,1 mln zł w 2021 r..
Gaz ziemny
Przetarg na kompleksową dostawę obejmującą zakup i świadczenie usługi dystrybucji paliwa gazowego w postaci gazu ziemnego wysokometanowego typu E na rok 2022 dla
Urzędu Miasta Częstochowy oraz 87 jednostek organizacyjnych i spółek Gminy Miasta Częstochowy na potrzeby eksploatacji budynków, lokali i obiektów użytkowych, usługę kompleksową, świadczyła będzie firma PGNiG Obrót Detaliczny Sp. z o.o.
Począwszy od 1.01.2022 r. w rozliczeniach stosowana będzie cena jednostkowa bez akcyzy netto 20,447 gr/kWh, jednakowa dla wszystkich grup taryfowych. W roku 2021 cena jednostkowa gazu wynosi 7,511 gr/kWh. Cena wzrasta więc w 2022 roku aż o 172% w porównaniu do roku 2021!
W poniższej tabeli przedstawiono wydatki na paliwo gazowe dla Urzędu Miasta Częstochowy oraz wszystkich jednostek organizacyjnych i spółek miejskich, objętych wspólnym postępowaniem na dostawę obejmującą zakup i świadczenie usługi dystrybucji paliwa gazowego, wyliczone według założonej prognozy zużycia gazu do postępowań przetargowych i uzyskanych cen jednostkowych gazu. Kwoty te obejmują oprócz kosztów zakupu paliwa gazowego również koszt usługi dystrybucji.
Rok | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 |
Sposób wyliczenia | wg cen i prognozy zużycia z przetargu | wg cen i prognozy zużycia z przetargu | wg cen i prognozy zużycia z przetargu | wg cen i prognozy zużycia z przetargu |
Wolumen gazu [kWh] | 19 113 000 | 19 553 400 | 19 187 400 | 23 017 000 |
Koszt paliwa gazowego* | 3, 743 mln zł | 3,322 mln | 2,845 mln | 7,014 mln |
*Koszt gazu wraz z usługą dystrybucji brutto
Koszt zakupu gazu dla jednostek miejskich, przy prognozowanym, większym zużyciu gazu w 2022 r. wyniesie ponad 7 mln zł, gdy koszty te w ostatnich latach oscylowały w granicach 2,8 – 3,7 mln zł rocznie.
W sumie koszty prądu i gazu dla miasta będą więc w 2022 r. wyższe o ok. 12 mln zł w stosunku do kosztów 2021 r.
Komentarz Bożeny Herbuś – Inżynier Miejskiej
Szybujące w górę ceny energii elektrycznej i gazu ziemnego, wskazują na poważne zachwianie równowagi pomiędzy interesem przedsiębiorstw energetycznych, a interesem odbiorców paliw i energii. Warto postawić pytanie, co z respektowaniem ustawy Prawo energetyczne, która w art.1. ust 2 określa, że jej celem „jest tworzenie warunków do zrównoważonego rozwoju kraju, zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego, oszczędnego i racjonalnego użytkowania paliw i energii, rozwoju konkurencji, przeciwdziałania negatywnym skutkom naturalnych monopoli, uwzględniania wymogów ochrony środowiska, zobowiązań wynikających z umów międzynarodowych oraz równoważenia interesów przedsiębiorstw energetycznych i odbiorców paliw i energii”. Z kolei w artykule 3 pkt 16 definiuje się bezpieczeństwo energetyczne jako stan gospodarki umożliwiający pokrycie bieżącego i perspektywicznego zapotrzebowania odbiorców na paliwa i energię w sposób technicznie i ekonomicznie uzasadniony, przy zachowaniu wymagań ochrony środowiska. Należy zastanowić się również, jakie działania w tej trudnej sytuacji podjął Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, który zgodnie z art. 23 ust.1 tej ustawy „reguluje działalność przedsiębiorstw energetycznych zgodnie z ustawą i polityką energetyczną państwa, zmierzając do równoważenia interesów przedsiębiorstw energetycznych i odbiorców paliw i energii”.
Obowiązujące w Polsce prawo upoważnia administrację rządową do równoważenia interesów przedsiębiorstw energetycznych i odbiorców paliw i energii. Wobec tego argumentacja, że energia elektryczna jest droga i będzie jeszcze droższa, a rynek gazu ziemnego jest wrażliwy na działania spekulacyjne, jest nie do przyjęcia.
Zaistniała sytuacja wymaga od administracji rządowej większego zaangażowania, również w obszarze egzekwowania ustawy Prawo energetyczne. Jest to konieczne, aby ograniczyć negatywny wpływ rozregulowanego rynku paliw i energii na jakość życia Polek i Polaków.
I niewiele dadzą „spec ustawy” wspomagające osoby i rodziny najuboższe, bo przy tak postępującym wzroście cen energii elektrycznej i gazu ziemnego, możemy się spodziewać wręcz lawinowego powiększania się liczby osób dotkniętych ubóstwem energetycznym. Osób, które z powodów ekonomicznych będą miały ograniczony dostęp do dóbr cywilizacyjnych, nie mówiąc o komforcie cieplnym, który powinny mieć zapewniony w miejscu zamieszkania.
Wszystko to w sposób negatywny przełoży się także na podstawowe jednostki samorządu terytorialnego, które starają się zapewnić zrównoważony rozwój społecznościom lokalnym.
Sytuacja na rynku paliw i energii oraz brak reakcji administracji rządowej, która zmierzałaby do równoważenia interesów przedsiębiorstw energetycznych oraz odbiorców paliw i energii, wskazuje, że jako państwo nie jesteśmy przygotowani do transformacji energetycznej, nie mówiąc już zupełnie o sprawiedliwej transformacji regionów, które mają podlegać temu procesowi.
Urząd Miasta Częstochowy