Pakiet „Fit for 55″ szansą i wyzwaniem dla polskich przedsiębiorstw

·       Pakiet „Fit for 55″, który ma doprowadzić do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w UE do 2030 r. o co najmniej 55 proc. w stosunku do roku 1990, powinien zapewnić  konkurencyjność polskiego i unijnego przemysłu – uważa Konfederacja Lewiatan.

·       Aby transformacja klimatyczna zakończyła się sukcesem potrzebny jest długoterminowy program reform oraz pieniądze na jego realizację.

·       Polskie firmy są gotowe do uwzględnienia neutralności klimatycznej w swojej działalności.

– Realizacja ambitnych celów polityki klimatycznej powinna zapewnić sprawiedliwą, ekologiczną i dostatnią przyszłość. Ważne, aby transformacja klimatyczna sprzyjała konkurencyjności polskiego i unijnego przemysłu.Pakiet „Fit for 55″ to wielka reforma, która wpłynie na przedsiębiorców, w tym dostawców energii, przemysł ciężki, twórców technologii i produktów, producentów dóbr konsumpcyjnych i usług – mówi Dorota Zawadzka-Stępniak, dyrektorka departamentu energii i zmian klimatu Konfederacji Lewiatan.

Pakiet „Fit for 55″ znacząco przyspieszy proces dekarbonizacji i transformacji energetycznej. Dlatego kluczowe są decyzje strategiczne w Polsce dotyczące kierunku i harmonogramu transformacji. Aby stała się ona faktem, ważne jest zapewnienie stabilnej i długoterminowej ścieżki zmian oraz środków finansowych do jej przeprowadzenia. Istotne w tym zakresie wydają się pieniądze z Polityki Spójności 2021-2027, Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, Mechanizmu Sprawiedliwej Transformacji, nowego Społecznego Funduszu Klimatycznego i innych.

Dla wielu branż pakiet stworzy szanse na rozwój innowacyjnych technologii i ekologicznych produktów, uruchomienie nowych miejsc pracy oraz zdolność do konkurencji na rynkach globalnych. Szansą jest m. in. propozycja ochrony europejskiego przemysłu poprzez wprowadzenie mechanizmu wyrównania cen z uwagi na ślad węglowy, tzw.Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM). 

– Dla części sektorów nowe regulacje stanowić będą jednak wyzwania, związane chociażby z obciążeniami dla branż energochłonnych, gwałtownym wzrostem popytu na dostawy i usługi, jaki wymusi skala niezbędnych inwestycji, rosnącymi, nawet, jeśli przejściowo, cenami energii na skutek elektryfikacji gospodarki – dodaje Dorota Zawadzka Stępniak.

Konfederacja Lewiatan apeluje o debatę na temat szczegółowych rozwiązań pakietu „Fit for 55″ z udziałem przedstawicieli wszystkich grup tj. sektora rządowego i samorządowego, środowiska naukowego, biznesowego i pozarządowego oraz społeczeństwa. Ważną rolę w tej dyskusji powinny odegrać organizacje przedsiębiorców.

Propozycje Konfederacji Lewiatan dotyczące pakietu „Fit for 55″

1.             Przygotowanie pakietu rozwiązań legislacyjnych dla sektorów gospodarki, dających czytelną, długoterminową perspektywę otoczenia regulacyjnego.

2.             Stworzenie przez rząd kompleksowej strategii transformacji przemysłu zgodnie z wymaganiami pakietu „Fit for 55″.

3.             Maksymalne uproszczenie przepływu środków unijnych, zwłaszcza dedykowanych inwestycjom w ochronę klimatu, przy jednoczesnej koncentracji środków w miejscach, w których efektywność kosztowa osiąganych redukcji emisji gazów cieplarnianych będzie największa.

4.             Wprowadzenie jednolitego standardu określania i raportowania kryteriów ESG^[1], w tym prymatu efektywności energetycznej (tzw. energy efficiency first principle), zwiększającego transparentność i szybkość procesów decyzyjnych.

5.             Wspieranie rozwoju innowacyjnych segmentów gospodarki, w tym także rozpoznanie korzyści ze wsparcia gałęzi przemysłu energochłonnego, które dostarczają komponenty na potrzeby nowoczesnych, niskoemisyjnych i energooszczędnych technologii. 

6.             Dostosowanie narzędzi regulacyjnych objętych pakietem FIT for 55, służących osiągnięciu oszczędności energii, zwiększeniu udziału energii z OZE w zużyciu energii ogółem oraz promowaniu wykorzystania paliw alternatywnych do zróżnicowanej sytuacji w poszczególnych państwach członkowskich i sektorach.

7.             Zwiększenie udziału zielonej energii, jako paliwa stosowanego przez przemysł i transport, co będzie kluczem do jego dekarbonizacji.

8.             Wspieranie rozwoju paliw alternatywnych, w tym zielonego wodoru, stosowanych w różnych sektorach gospodarczych.

9.             Zwiększenie zaangażowania funduszy unijnych w działania służące osiągnięciu neutralności klimatycznej.

10.         Przejrzyste określenie metod mierzenia efektów inicjatyw dekarbonizacyjnych.

11.         Stworzenie dedykowanych form finansowania/współfinansowania inwestycji niezbędnych do przeprowadzenia transformacji energetycznej.

12.         Uwzględnienie modernizacji systemów dystrybucyjnych elektroenergetycznych w regulacji instrumentów stymulujących transformację klimatyczną.

13.         Zrównoważone kierowanie instrumentów wsparcia do poszczególnych sektorów w celu uzyskania optymalnego rozkładu korzyści, przy zachowaniu stabilnej perspektywy rozwoju poszczególnych branż.

Konfederacja Lewiatan