Jubileuszowe Narodowe Czytanie

Ruda Śląska po raz kolejny włącza się do akcji „Narodowego Czytania”. Już w najbliższą sobotę (4.09) o godz. 11:00 w „Galerii Czapla” w Centrum Inicjatyw Społecznych „Stary Orzegów” będzie można posłuchać „Moralności Pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej. Fragmenty dramatu zaprezentują aktorzy „Teatru na 5”, który działa przy Miejskim Centrum Kultury im. H. Bisty w Rudzie Śląskiej.

– Myślę, że rudzka interpretacja „Moralności Pani Dulskiej” przypadnie do gustu uczestnikom tegorocznego „Narodowego Czytania”. „Teatr na 5” tworzą wspaniali i utalentowani aktorsko seniorzy, dzięki którym przeniesiemy się w niezwykły świat lektury – zaznacza Agnieszka Płaszczyk, kierownik Centrum Inicjatyw Społecznych „Stary Orzegów” w Rudzie Śląskiej. – Wśród widowni zasiądą władze naszego miasta, dyrektorzy i nauczyciele rudzkich szkół, a także mieszkańcy. Niestety, nie możemy zaprosić tylu osób, ile chcielibyśmy ze względu na wymogi sanitarne i niewielką powierzchnię „Galerii Czapla” – dodaje.

Dlatego rudzianie, którzy chcieliby przyłączyć się do akcji, mogą zgłosić chęć udziału pod numerem telefonu 32 248–36–37 (Centrum Inicjatyw Społecznych „Stary Orzegów”, filia nr 14 Miejskiej Biblioteki Publicznej w Rudzie Śląskiej). Liczba miejsc jest ograniczona.

W tym roku przypada jubileuszowa edycja tej popularnej czytelniczej akcji. – Podczas tegorocznej, dziesiątej odsłony Narodowego Czytania spotkamy się, aby wspólnie czytać „Moralność Pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej. To wyjątkowy utwór, który piętnuje obłudę i zakłamanie. Odnajdujemy w nim komizm i gorzką ironię, mistrzowskie odmalowanie postaci i wyczucie języka, ale przede wszystkim uniwersalne przesłanie moralne, które w imię uczciwości i sprawiedliwości każe potępiać zło. Sztuka Zapolskiej wzbogaciła literaturę polską o ważną refleksję społeczną. Pojęcie „dulszczyzna” weszło na trwałe do języka potocznego i na przestrzeni epok było różnie interpretowane, stając się przedmiotem żywych dyskusji – napisał w liście Prezydent RP Andrzej Duda.

Gabriela Zapolska napisała „Moralność Pani Dulskiej” jesienią 1906 roku. Utwór bardzo szybko stał się popularny i jest uważany za jedno z najważniejszych osiągnięć twórczych pisarki. Cechuje go komizm, bogactwo obserwacji obyczajowych, a zwłaszcza silna wymowa społeczna. Prapremiera sztuki odbyła się 15 grudnia 1906 roku w Teatrze Miejskim w Krakowie. Kilka tygodni później wystawiono ją w Warszawie, a następnie we Lwowie, gdzie autorka osobiście czuwała nad przygotowaniami i brała udział w próbach. Wszystkie inscenizacje przyjęto z wielkim aplauzem. Dużym zainteresowaniem cieszyły się również pokazywane w wielu miastach przedstawienia teatrów objazdowych, m.in. realizacje Teatru Gabrieli Zapolskiej, podróżującego po całej Galicji. „Moralność pani Dulskiej” na stałe weszła do repertuaru polskich teatrów. Odnosiła też sukcesy zagranicą. Na podstawie dramatu powstały również filmy, w tym uznawany za pierwszy polski film dźwiękowy obraz z 1930 roku.

Akcja „Narodowe Czytanie” organizowana jest od 2012 roku z inicjatywy Prezydenta RP. Pierwszą wspólnie czytaną lekturą był „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza. W 2013 roku w całej Polsce odbyło się czytanie „Zemsty” Aleksandra Fredry, a podczas następnych edycji przeczytano kolejno: „Trylogię” Henryka Sienkiewicza, „Lalkę” Bolesława Prusa, „Quo vadis” Henryka Sienkiewicza, „Wesele” Stanisława Wyspiańskiego, „Przedwiośnie” Stefana Żeromskiego i polskie nowele autorstwa Elizy Orzeszkowej, Marii Konopnickiej, Bolesława Prusa, Brunona Schulza, Władysława Stanisława Reymonta, Stefana Żeromskiego, Henryka Sienkiewicza i Henryka Rzewuskiego. Z kolei lekturą czytaną w 2020 roku była „Balladyna”.

W Rudzie Śląskiej wydarzenie to było organizowane w różnych przestrzeniach miejskich. Wostatnich latach odbywało się w Centrum Inicjatyw Społecznych „Stary Orzegów”. Wcześniej rudzianie spotykali się na placu Jana Pawła II w Nowym Bytomiu oraz Miejskim Centrum Kultury im.H. Bisty, a także na orzegowskim rynku. W ubiegłym roku akcja ze względu na zagrożenie epidemiologiczne zorganizowana została „wirtualnie”.

Urząd Miasta Ruda Śląska