Stanowisko Polskiego Towarzystwa Gospodarczego nt. Polskiego Ładu po spotkaniu z premierem Mateuszem Morawieckim

Na spotkaniu konsultacyjnym założeń Polskiego Ładu, które odbyło się w dniu 3 sierpnia, z udziałem premiera Mateusza Morawieckiego, resortu finansów, przedstawicieli ZUS oraz środowisk biznesowych, Tomasz Janik, reprezentujący przedsiębiorców zrzeszonych w Polskim Towarzystwie Gospodarczym zgłosił wątpliwości w kontekście danych bazowych, w oparciu o które zostały przygotowane założenia Polskiego Ładu.

Polskie Towarzystwo Gospodarcze popiera istotną podwyżkę kwoty wolnej od podatku, zaproponowaną w Polskim Ładzie. Przedmiotowa kwota zbliżona jest do dwunastokrotności płacy minimalnej. Kwotę tę należy powiązać z wysokością płacy minimalnej i można to zrobić niedużym kosztem w odniesieniu do zmian zaproponowanych w Polskim Ładzie. Dzięki temu rozwiązaniu ciężar podnoszenia płac będzie ponoszony zarówno przez przedsiębiorców, jak i administrację publiczną. Regulacja ta zabezpieczy rynek przed presją na podwyższanie płacy minimalnej oderwaną od rynkowych realiów.

W trakcie spotkania Polskie Towarzystwo Gospodarcze zwróciło uwagę na fakt, iż zmiany podatkowe są w tym momencie tak skonstruowane, że zyska na nich dużo mniejsza grupa pracowników niż zakłada się w projekcie i będzie to zaledwie kilka sektorów gospodarki. W ocenie PTG zaprezentowane dane o wysokościach wynagrodzeń w poszczególnych sektorach gospodarki nie zgadzają się z wiedzą przedsiębiorców będących praktykami, jak również z danymi opublikowanymi przez Główny Urząd Statystyczny.

https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/inne-opracowania/informacje-o-sytuacji-spoleczno-gospodarczej/biuletyn-statystyczny-nr-42021,4,111.html

To powoduje, że podniesienie progów podatkowych oraz kwoty wolnej od podatku przy jednoczesnej zmianie sposobu naliczania składki zdrowotnej, tj. braku możliwości odliczania jej od PIT, zarówno dla przedsiębiorców jak i pracowników, będzie skutkowało tym, że koszty wynagrodzeń w przedsiębiorstwach wzrosną. Sama koncepcja zniesienia możliwości odliczania składki NFZ od podatku jest słuszna. Trudno myśleć o głębszej reformie służby zdrowia w sytuacji, w której w ramach składki zdrowotnej do systemu wpływają symboliczne kwoty i NFZ musi być dotowany z innych podatków. Natomiast w połączeniu z jednoczesnym uzależnieniem składki zdrowotnej od dochodu w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej proponowane zmiany są zbyt daleko idące. Samo zniesienie możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku PIT w ogromnej części równoważy budżetowo podniesienie płacy minimalnej. Środków do zasypania niewielkiej różnicy należy poszukać gdzie indziej. Przede wszystkim wśród dużych firm międzynarodowych, które od wielu lat nie płacą w Polsce podatku CIT albo płacą go symbolicznie. Znane są mechanizmy optymalizacji podatkowej, które pozwalają tym firmom wykazywać notorycznie straty. Funkcjonowanie na wieloletniej stracie nie ma uzasadnienia ekonomicznego. Jednak jest wiele firm z kapitałem zagranicznym, które przesuwają zyski do swoich krajów macierzystych, aby tam płacić podatki. Polski budżet może na tym tracić rocznie miliardy złotych. O tym problemie Polskie Towarzystwo Gospodarcze pisze w swoim raporcie z 2020 roku: https://iptg.pl/wp-content/uploads/2020/12/Analiza-CIT-i-EBIT.pdf.

W związku z zaprezentowaną w czerwcu Strategią Demograficzną 2040 należałoby rozważyć w Polskim Ładzie możliwość rozliczania podatku PIT przez małżonków wraz z dziećmi. Z raportu Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej wynika, że miesięczny dochód rozporządzalny na osobę maleje z każdym kolejnym dzieckiem. Obecnie mamy do czynienia z rozwiązaniem podatkowym faworyzującym rodziców samodzielnie wychowujących dzieci. Mogą one rozliczać PIT z dziećmi, w sytuacji, w której małżonkowie, będący teoretycznie pod szczególną ochroną konstytucyjną państwa nie mają takiej możliwości. Wprowadzenie możliwości rozliczania PIT z dziećmi dla małżeństw zrówna ich w prawach z rodzicami samotnie wychowującymi dzieci oraz spowoduje, że głównymi beneficjentami podwyższonej kwoty wolnej od podatku obok emerytów będą rodziny. To rozwiązanie może wyraźnie poprawić status ekonomiczny rodzin wielodzietnych i być istotnym elementem Strategii Demograficznej przyczyniającym się wydatnie do zwiększenia dzietności polskich rodzin.

Przechodząc do innych zaproponowanych rozwiązań Polskie Towarzystwo Gospodarcze pozytywnie ocenia zmiany w podatku ryczałtowym oraz inne propozycje, takie jak: CIT Estoński, rozwiązania ułatwiające konsolidacje przedsiębiorstw, dotyczące inwestowania czy rynku kapitałowego. W ocenie Polskiego Towarzystwa Gospodarczego przyczynią się one do rozwoju firm. Rozwiązania te na pewno wymagają doprecyzowania i PTG będzie je oceniać w toku prac.

Należy zaznaczyć, że strona rządowa w osobie premiera Mateusza Morawieckiego, jak również wiceministrów finansów Jana Sarnowskiego i Piotra Patkowskiego wyraziła gotowość konstruktywnego konsultowania projektu zmian Polskiego Ładu. Polskie Towarzystwo Gospodarcze zadeklarowało chęć merytorycznego opiniowania Polskiego Ładu. Liczy ono także na gotowość przedłużenia terminu konsultacji, jeśli w toku wspólnych prac zajdzie taka potrzeba. Na szali bowiem waży się przyszłość polskich firm.

Tomasz Janik, prezes Polskiego Towarzystwa Gospodarczego

Źródło informacji: PTG